Skip to main content
Science

De Trip is Terug. Wat hebben psychedelica de psychiatrie te bieden?

By June 26, 2019June 27th, 2019No Comments

Psychedelica lijken weer helemaal terug van weggeweest. De eerste wetenschappelijke onderzoeken naar psychedelica in de jaren 50 en 60 waren veelbelovend, maar met de aftrap van de war on drugs verdwenen ook de studies naar psychedelica van het toneel. Inmiddels komt het onderzoek weer op gang. Wat mogen we verwachten van de trip?

Psychedelica lijken weer helemaal terug van weggeweest. De eerste wetenschappelijke onderzoeken naar psychedelica in de jaren 50 en 60 waren veelbelovend, maar met de aftrap van de war on drugs verdwenen ook de studies naar psychedelica van het toneel. Inmiddels komt het onderzoek weer op gang. Wat mogen we verwachten van de trip?

‘The mushroom permits you to see, more clearly than our perishing mortal eye can see, vistas beyond the horizons of this life, to travel backwards and forwards in time, to enter other planes of existence, even (as the Indians say) to know God.’ – R. Gordon Wasson

In het jaar 1955 trok de uit New York afkomstige bankier R. Gordon Wasson samen met zijn vriend, de fotograaf Allan Richardson, naar een stadje in Mexico. Hier namen ze deel aan een viering waar onder leiding van twee sjamaans ‘goddelijke paddenstoelen’ werden verorberd. De paddestoelen stonken en smaakten bitter. Ongeveer een half uur na het eten begonnen beide heren te hallucineren. De hallucinaties waren harmonieus, ‘begonnen als kunstige motieven, […] als decoratieve tapijten, of textiel, of behang, of de tekentafel van een architect.’ Later zou Wasson de indruk krijgen dat de muren van het huis oplosten, en dat er een beest op hem af kwam. ‘There I was, poised in space, a disembodied eye, invisible, incorporeal, seeing but not seen’ (Wasson, 1957).

De ervaring van Wasson is opgetekend in een vijftien pagina’s tellend, met foto’s ingelegd verslag van de trip-ervaring die hij had. Het verslag, Seeking the magic mushroom, werd gepubliceerd in het populaire Amerikaanse LIFE Magazine. Later zou hij in een van de vele boeken die hij schreef over psychedelica optekenen: ‘the mushroom permits you to see.’ Het zou als startschot dienen voor een breed gedragen publieke belangstelling voor psychedelica.

“De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn”

In de jaren die volgden kwam de nieuwe aandacht voor psychedelica tot een hoogtepunt. De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn. Niet alleen voor het verruimen van de ‘gezonde’ geest, maar ook voor de behandeling van psychische stoornissen. De eerste onderzoeken naar behandelingen waarbij psychedelica ingezet werden, toonden veelbelovende resultaten. De behandelingen hadden ruim baan gevonden in de psychiatrie, totdat de eerste Amerikaanse maatregelen om drugs te bestrijden getroffen werden (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). Tegenwoordig zijn psychedelica in de wetenschap terug van weggeweest. Journalist Michael Pollan schreef het boek How to Change Your Mind, waarin hij onderzoekt wat psychedelica ons zouden kunnen leren over het leven, sterven, bewustzijn, verslaving, depressie en spiritualiteit (2018). De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen wijdde een congres aan ‘psychedelica en wetenschap’ en Nederland kent Stichting OPEN, die zich sinds 2007 inzet voor het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Met succes, psychedelica komen steeds prominenter voor op de wereldwijde wetenschappelijke agenda en wetenschappers jubelen over de resultaten die geboekt worden. Wat hebben deze middelen ons en de geestelijke gezondheidszorg in het bijzonder te bieden?

De geschiedenis van psychedelica begint met de eerste synthetisatie van lsd. De wetenschapper Albert Hofmann en collega’s synthetiseerden lsd voor het eerst in 1938. Pas jaren later, in 1943, ontdekten ze de sterke werking van het middel op de menselijke psyche. De aandacht voor de geestverruimers nam nog verder toe toen Timothy Leary, één van de dragers van de Summer of Love, de middelen bij het grote publiek onder de aandacht bracht. Leary had een uitgesproken mening over de positieve effecten die de middelen zouden kunnen sorteren, en zo diende hij als inspiratie voor een generatie  jongeren die van de gebaande paden af wilde wijken. Deze nieuwe visie vatte Leary samen in zijn beroemd geworden uitspraak ‘tune in, turn on, drop out.’ Volgens Leary waren de mogelijkheden die psychedelica verschaften immens; met het nieuw verworven collectieve bewustzijn zou een hele nieuwe maatschappelijke orde geschapen kunnen worden.

In de jaren die volgden kwam de nieuwe aandacht voor psychedelica tot een hoogtepunt. De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn. Niet alleen voor het verruimen van de ‘gezonde’ geest, maar ook voor de behandeling van psychische stoornissen. De eerste onderzoeken naar behandelingen waarbij psychedelica ingezet werden, toonden veelbelovende resultaten. De behandelingen hadden ruim baan gevonden in de psychiatrie, totdat de eerste Amerikaanse maatregelen om drugs te bestrijden getroffen werden (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). Tegenwoordig zijn psychedelica in de wetenschap terug van weggeweest. Journalist Michael Pollan schreef het boek How to Change Your Mind, waarin hij onderzoekt wat psychedelica ons zouden kunnen leren over het leven, sterven, bewustzijn, verslaving, depressie en spiritualiteit (2018). De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen wijdde een congres aan ‘psychedelica en wetenschap’ en Nederland kent Stichting OPEN, die zich sinds 2007 inzet voor het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Met succes, psychedelica komen steeds prominenter voor op de wereldwijde wetenschappelijke agenda en wetenschappers jubelen over de resultaten die geboekt worden. Wat hebben deze middelen ons en de geestelijke gezondheidszorg in het bijzonder te bieden?

De geschiedenis van psychedelica begint met de eerste synthetisatie van lsd. De wetenschapper Albert Hofmann en collega’s synthetiseerden lsd voor het eerst in 1938. Pas jaren later, in 1943, ontdekten ze de sterke werking van het middel op de menselijke psyche. De aandacht voor de geestverruimers nam nog verder toe toen Timothy Leary, één van de dragers van de Summer of Love, de middelen bij het grote publiek onder de aandacht bracht. Leary had een uitgesproken mening over de positieve effecten die de middelen zouden kunnen sorteren, en zo diende hij als inspiratie voor een generatie  jongeren die van de gebaande paden af wilde wijken. Deze nieuwe visie vatte Leary samen in zijn beroemd geworden uitspraak ‘tune in, turn on, drop out.’ Volgens Leary waren de mogelijkheden die psychedelica verschaften immens; met het nieuw verworven collectieve bewustzijn zou een hele nieuwe maatschappelijke orde geschapen kunnen worden.

“Na de ‘renaissance van de psychedelica’ kunnen we weer vooruit kijken”

In de jaren die volgden kwam de nieuwe aandacht voor psychedelica tot een hoogtepunt. De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn. Niet alleen voor het verruimen van de ‘gezonde’ geest, maar ook voor de behandeling van psychische stoornissen. De eerste onderzoeken naar behandelingen waarbij psychedelica ingezet werden, toonden veelbelovende resultaten. De behandelingen hadden ruim baan gevonden in de psychiatrie, totdat de eerste Amerikaanse maatregelen om drugs te bestrijden getroffen werden (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). Tegenwoordig zijn psychedelica in de wetenschap terug van weggeweest. Journalist Michael Pollan schreef het boek How to Change Your Mind, waarin hij onderzoekt wat psychedelica ons zouden kunnen leren over het leven, sterven, bewustzijn, verslaving, depressie en spiritualiteit (2018). De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen wijdde een congres aan ‘psychedelica en wetenschap’ en Nederland kent Stichting OPEN, die zich sinds 2007 inzet voor het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Met succes, psychedelica komen steeds prominenter voor op de wereldwijde wetenschappelijke agenda en wetenschappers jubelen over de resultaten die geboekt worden. Wat hebben deze middelen ons en de geestelijke gezondheidszorg in het bijzonder te bieden?

De geschiedenis van psychedelica begint met de eerste synthetisatie van lsd. De wetenschapper Albert Hofmann en collega’s synthetiseerden lsd voor het eerst in 1938. Pas jaren later, in 1943, ontdekten ze de sterke werking van het middel op de menselijke psyche. De aandacht voor de geestverruimers nam nog verder toe toen Timothy Leary, één van de dragers van de Summer of Love, de middelen bij het grote publiek onder de aandacht bracht. Leary had een uitgesproken mening over de positieve effecten die de middelen zouden kunnen sorteren, en zo diende hij als inspiratie voor een generatie  jongeren die van de gebaande paden af wilde wijken. Deze nieuwe visie vatte Leary samen in zijn beroemd geworden uitspraak ‘tune in, turn on, drop out.’ Volgens Leary waren de mogelijkheden die psychedelica verschaften immens; met het nieuw verworven collectieve bewustzijn zou een hele nieuwe maatschappelijke orde geschapen kunnen worden.

Nu we de ‘renaissance van psychedelica’ doorgemaakt zouden hebben kunnen we weer vooruit kijken. Wat heeft de wetenschap van psychedelica ons in de nabije toekomst te brengen? Veel, zo blijkt uit de laatste onderzoeken naar de inzet van psychedelica bij de behandeling van psychische stoornissen. In onderzoeken die uitgevoerd zijn na de periode waarin de middelen verboden waren (deze onderzoeken worden sinds 2010 weer gepubliceerd), is de werkzaamheid van verschillende psychedelica op het verminderen van onder andere angst- en depressieve klachten, alcoholafhankelijkheid en psychotische klachten aangetoond (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). De eerste resultaten uit onderzoek naar de behandeling van posttraumatische stressstoornis met behulp van MDMA werden door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) zelfs zo veelbelovend bevonden dat de FDA deze behandeling een ‘breakthrough status’ gaf – een signaal waarmee de FDA laat zien nog veel van deze therapie te verwachten.

De psychiater Stanislav Grof zei: ‘LSD is a catalyst or amplifier of mental processes. If properly used it could become something like the microscope or telescope of psychiatry’ (Grof, 2001). Het ligt vooral aan de manier waarop psychedelica ingezet worden of Grof ook gelijk krijgt. Timothy Leary sprak over het belang van de ‘set’ en ‘setting’ rondom psychedelisch drugsgebruik (Leary, 1966). Set staat hier voor de mindset van de gebruiker, en setting voor de fysieke en sociale omgeving waar de trip plaatsvindt. Beide moeten juist afgesteld zijn om de trip goed te laten verlopen. Dat psychedelica een krachtige geestverruimende werking hebben, is evident voor iedereen die een dergelijk middel wel eens gebruikt heeft, zoals te lezen is in de vele tripverslagen die er geschreven zijn. De kracht van de inzet van psychedelische middelen in therapieën voor psychische stoornissen zit hem vooral in het juist faciliteren van die set en setting: door het creëren van een prettige, therapeutisch zinvolle omgeving en door het individu dat de psychedelische ervaring ondergaat te helpen zijn ervaringen juist te interpreteren.

Dat Wasson zo’n bijzondere nacht doormaakte nadat hij de paddestoelen voor het eerst at, kwam niet alleen door de fungi zelf. Het kwam ook door het vereren van de paddestoelen, door de dingen die de sjamaans zeiden, door zijn jarenlange zoektocht naar de middelen en de manier waarop hij zijn ervaringen achteraf wist te plaatsen. Voor de toepassing van psychedelica in behandelingen voor geestelijke stoornissen geldt dan ook: hoe kan de therapeut de rol van de sjamaan zo goed mogelijk vervullen, en hoe zorgen we ervoor dat de set en setting in een therapie optimaal zijn? De komende jaren staan in het teken van het vinden van antwoorden op die vragen. Voor nu hopen we op één ding: de trip is terug, en hier om te blijven dit keer. <<

Bronnen

– Grof, S. (2001). LSD psychotherapy. MAPS.
– Leary, T. (1966). Programmed Communication During Experiences With DMT (dimethyltryptamine). Psychedelic Review.
– Pollan, M. (2018). How to Change Your Mind. New York: Penguin Press.
– Rucker, J. J., Iliff, J., & Nutt, D. J. (2018). Psychiatry & the psychedelic drugs. Past, present & future. Neuropharmacology, 200 – 218.
– Wasson, R. G. (1957). Seeking the magic mushroom. LIFE Magazine.

‘The mushroom permits you to see, more clearly than our perishing mortal eye can see, vistas beyond the horizons of this life, to travel backwards and forwards in time, to enter other planes of existence, even (as the Indians say) to know God.’ – R. Gordon Wasson

In het jaar 1955 trok de uit New York afkomstige bankier R. Gordon Wasson samen met zijn vriend, de fotograaf Allan Richardson, naar een stadje in Mexico. Hier namen ze deel aan een viering waar onder leiding van twee sjamaans ‘goddelijke paddenstoelen’ werden verorberd. De paddestoelen stonken en smaakten bitter. Ongeveer een half uur na het eten begonnen beide heren te hallucineren. De hallucinaties waren harmonieus, ‘begonnen als kunstige motieven, […] als decoratieve tapijten, of textiel, of behang, of de tekentafel van een architect.’ Later zou Wasson de indruk krijgen dat de muren van het huis oplosten, en dat er een beest op hem af kwam. ‘There I was, poised in space, a disembodied eye, invisible, incorporeal, seeing but not seen’ (Wasson, 1957).

De ervaring van Wasson is opgetekend in een vijftien pagina’s tellend, met foto’s ingelegd verslag van de trip-ervaring die hij had. Het verslag, Seeking the magic mushroom, werd gepubliceerd in het populaire Amerikaanse LIFE Magazine. Later zou hij in een van de vele boeken die hij schreef over psychedelica optekenen: ‘the mushroom permits you to see.’ Het zou als startschot dienen voor een breed gedragen publieke belangstelling voor psychedelica.

“De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn”

In de jaren die volgden kwam de nieuwe aandacht voor psychedelica tot een hoogtepunt. De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn. Niet alleen voor het verruimen van de ‘gezonde’ geest, maar ook voor de behandeling van psychische stoornissen. De eerste onderzoeken naar behandelingen waarbij psychedelica ingezet werden, toonden veelbelovende resultaten. De behandelingen hadden ruim baan gevonden in de psychiatrie, totdat de eerste Amerikaanse maatregelen om drugs te bestrijden getroffen werden (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). Tegenwoordig zijn psychedelica in de wetenschap terug van weggeweest. Journalist Michael Pollan schreef het boek How to Change Your Mind, waarin hij onderzoekt wat psychedelica ons zouden kunnen leren over het leven, sterven, bewustzijn, verslaving, depressie en spiritualiteit (2018). De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen wijdde een congres aan ‘psychedelica en wetenschap’ en Nederland kent Stichting OPEN, die zich sinds 2007 inzet voor het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Met succes, psychedelica komen steeds prominenter voor op de wereldwijde wetenschappelijke agenda en wetenschappers jubelen over de resultaten die geboekt worden. Wat hebben deze middelen ons en de geestelijke gezondheidszorg in het bijzonder te bieden?

De geschiedenis van psychedelica begint met de eerste synthetisatie van lsd. De wetenschapper Albert Hofmann en collega’s synthetiseerden lsd voor het eerst in 1938. Pas jaren later, in 1943, ontdekten ze de sterke werking van het middel op de menselijke psyche. De aandacht voor de geestverruimers nam nog verder toe toen Timothy Leary, één van de dragers van de Summer of Love, de middelen bij het grote publiek onder de aandacht bracht. Leary had een uitgesproken mening over de positieve effecten die de middelen zouden kunnen sorteren, en zo diende hij als inspiratie voor een generatie  jongeren die van de gebaande paden af wilde wijken. Deze nieuwe visie vatte Leary samen in zijn beroemd geworden uitspraak ‘tune in, turn on, drop out.’ Volgens Leary waren de mogelijkheden die psychedelica verschaften immens; met het nieuw verworven collectieve bewustzijn zou een hele nieuwe maatschappelijke orde geschapen kunnen worden.

In de jaren die volgden kwam de nieuwe aandacht voor psychedelica tot een hoogtepunt. De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn. Niet alleen voor het verruimen van de ‘gezonde’ geest, maar ook voor de behandeling van psychische stoornissen. De eerste onderzoeken naar behandelingen waarbij psychedelica ingezet werden, toonden veelbelovende resultaten. De behandelingen hadden ruim baan gevonden in de psychiatrie, totdat de eerste Amerikaanse maatregelen om drugs te bestrijden getroffen werden (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). Tegenwoordig zijn psychedelica in de wetenschap terug van weggeweest. Journalist Michael Pollan schreef het boek How to Change Your Mind, waarin hij onderzoekt wat psychedelica ons zouden kunnen leren over het leven, sterven, bewustzijn, verslaving, depressie en spiritualiteit (2018). De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen wijdde een congres aan ‘psychedelica en wetenschap’ en Nederland kent Stichting OPEN, die zich sinds 2007 inzet voor het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Met succes, psychedelica komen steeds prominenter voor op de wereldwijde wetenschappelijke agenda en wetenschappers jubelen over de resultaten die geboekt worden. Wat hebben deze middelen ons en de geestelijke gezondheidszorg in het bijzonder te bieden?

De geschiedenis van psychedelica begint met de eerste synthetisatie van lsd. De wetenschapper Albert Hofmann en collega’s synthetiseerden lsd voor het eerst in 1938. Pas jaren later, in 1943, ontdekten ze de sterke werking van het middel op de menselijke psyche. De aandacht voor de geestverruimers nam nog verder toe toen Timothy Leary, één van de dragers van de Summer of Love, de middelen bij het grote publiek onder de aandacht bracht. Leary had een uitgesproken mening over de positieve effecten die de middelen zouden kunnen sorteren, en zo diende hij als inspiratie voor een generatie  jongeren die van de gebaande paden af wilde wijken. Deze nieuwe visie vatte Leary samen in zijn beroemd geworden uitspraak ‘tune in, turn on, drop out.’ Volgens Leary waren de mogelijkheden die psychedelica verschaften immens; met het nieuw verworven collectieve bewustzijn zou een hele nieuwe maatschappelijke orde geschapen kunnen worden.

“Na de ‘renaissance van de psychedelica’ kunnen we weer vooruit kijken”

In de jaren die volgden kwam de nieuwe aandacht voor psychedelica tot een hoogtepunt. De mogelijkheden die psychedelica boden, leken enorm te zijn. Niet alleen voor het verruimen van de ‘gezonde’ geest, maar ook voor de behandeling van psychische stoornissen. De eerste onderzoeken naar behandelingen waarbij psychedelica ingezet werden, toonden veelbelovende resultaten. De behandelingen hadden ruim baan gevonden in de psychiatrie, totdat de eerste Amerikaanse maatregelen om drugs te bestrijden getroffen werden (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). Tegenwoordig zijn psychedelica in de wetenschap terug van weggeweest. Journalist Michael Pollan schreef het boek How to Change Your Mind, waarin hij onderzoekt wat psychedelica ons zouden kunnen leren over het leven, sterven, bewustzijn, verslaving, depressie en spiritualiteit (2018). De Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen wijdde een congres aan ‘psychedelica en wetenschap’ en Nederland kent Stichting OPEN, die zich sinds 2007 inzet voor het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Met succes, psychedelica komen steeds prominenter voor op de wereldwijde wetenschappelijke agenda en wetenschappers jubelen over de resultaten die geboekt worden. Wat hebben deze middelen ons en de geestelijke gezondheidszorg in het bijzonder te bieden?

De geschiedenis van psychedelica begint met de eerste synthetisatie van lsd. De wetenschapper Albert Hofmann en collega’s synthetiseerden lsd voor het eerst in 1938. Pas jaren later, in 1943, ontdekten ze de sterke werking van het middel op de menselijke psyche. De aandacht voor de geestverruimers nam nog verder toe toen Timothy Leary, één van de dragers van de Summer of Love, de middelen bij het grote publiek onder de aandacht bracht. Leary had een uitgesproken mening over de positieve effecten die de middelen zouden kunnen sorteren, en zo diende hij als inspiratie voor een generatie  jongeren die van de gebaande paden af wilde wijken. Deze nieuwe visie vatte Leary samen in zijn beroemd geworden uitspraak ‘tune in, turn on, drop out.’ Volgens Leary waren de mogelijkheden die psychedelica verschaften immens; met het nieuw verworven collectieve bewustzijn zou een hele nieuwe maatschappelijke orde geschapen kunnen worden.

Nu we de ‘renaissance van psychedelica’ doorgemaakt zouden hebben kunnen we weer vooruit kijken. Wat heeft de wetenschap van psychedelica ons in de nabije toekomst te brengen? Veel, zo blijkt uit de laatste onderzoeken naar de inzet van psychedelica bij de behandeling van psychische stoornissen. In onderzoeken die uitgevoerd zijn na de periode waarin de middelen verboden waren (deze onderzoeken worden sinds 2010 weer gepubliceerd), is de werkzaamheid van verschillende psychedelica op het verminderen van onder andere angst- en depressieve klachten, alcoholafhankelijkheid en psychotische klachten aangetoond (Rucker, Iliff, & Nutt, 2018). De eerste resultaten uit onderzoek naar de behandeling van posttraumatische stressstoornis met behulp van MDMA werden door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) zelfs zo veelbelovend bevonden dat de FDA deze behandeling een ‘breakthrough status’ gaf – een signaal waarmee de FDA laat zien nog veel van deze therapie te verwachten.

De psychiater Stanislav Grof zei: ‘LSD is a catalyst or amplifier of mental processes. If properly used it could become something like the microscope or telescope of psychiatry’ (Grof, 2001). Het ligt vooral aan de manier waarop psychedelica ingezet worden of Grof ook gelijk krijgt. Timothy Leary sprak over het belang van de ‘set’ en ‘setting’ rondom psychedelisch drugsgebruik (Leary, 1966). Set staat hier voor de mindset van de gebruiker, en setting voor de fysieke en sociale omgeving waar de trip plaatsvindt. Beide moeten juist afgesteld zijn om de trip goed te laten verlopen. Dat psychedelica een krachtige geestverruimende werking hebben, is evident voor iedereen die een dergelijk middel wel eens gebruikt heeft, zoals te lezen is in de vele tripverslagen die er geschreven zijn. De kracht van de inzet van psychedelische middelen in therapieën voor psychische stoornissen zit hem vooral in het juist faciliteren van die set en setting: door het creëren van een prettige, therapeutisch zinvolle omgeving en door het individu dat de psychedelische ervaring ondergaat te helpen zijn ervaringen juist te interpreteren.

Dat Wasson zo’n bijzondere nacht doormaakte nadat hij de paddestoelen voor het eerst at, kwam niet alleen door de fungi zelf. Het kwam ook door het vereren van de paddestoelen, door de dingen die de sjamaans zeiden, door zijn jarenlange zoektocht naar de middelen en de manier waarop hij zijn ervaringen achteraf wist te plaatsen. Voor de toepassing van psychedelica in behandelingen voor geestelijke stoornissen geldt dan ook: hoe kan de therapeut de rol van de sjamaan zo goed mogelijk vervullen, en hoe zorgen we ervoor dat de set en setting in een therapie optimaal zijn? De komende jaren staan in het teken van het vinden van antwoorden op die vragen. Voor nu hopen we op één ding: de trip is terug, en hier om te blijven dit keer. <<

Bronnen

– Grof, S. (2001). LSD psychotherapy. MAPS.
– Leary, T. (1966). Programmed Communication During Experiences With DMT (dimethyltryptamine). Psychedelic Review.
– Pollan, M. (2018). How to Change Your Mind. New York: Penguin Press.
– Rucker, J. J., Iliff, J., & Nutt, D. J. (2018). Psychiatry & the psychedelic drugs. Past, present & future. Neuropharmacology, 200 – 218.
– Wasson, R. G. (1957). Seeking the magic mushroom. LIFE Magazine.
Wolter de Boer

Author Wolter de Boer

More posts by Wolter de Boer